Resident Evil 5 veroorzaakte in een jaar ontzettend veel rumoer over vermeend racisme, gebrek aan horror en zelfs het gebrek aan Resident Evil. De discussies leverden interessante vraagstukken op, die ik de komende weken wil behandelen. RE5 staat centraal, maar het gaat veel dieper dan alleen de game. Vandaag het eerste deel: racisme en stereotypen.
Journalist N’gai Croal kreeg een stortvloed van kritiek over zich heen toen hij commentaar gaf op (onderstaande) trailer van Resident Evil 5. Vooral door zijn ongelukkige opmerking dat deze ‘duidelijk niet door een zwarte ontwerper gemaakt was’ leek het erop dat hij de game discriminerend vond. Wat Croal echter bedoelde was dat veel scènes in de trailer op de oude racistische vooroordelen van onze voorouders leken. Hij dacht niet dát de game racistisch was maar dat mensen die de serie niet kenden dat wel zo zouden interpreteren.
Eurogamer deed er in haar preview een schepje bovenop. Dan Whitehead omschreef bepaalde elementen, zoals een blonde vrouw die door de bevolking bij de haren werd weggesleept, in de game als ‘oud-koloniale propaganda’ en dat het moeilijk zou worden het vermeende racisme af te doen als irrelevant als ‘mensen die lang als wrede monsters werden afgeschilderd ook echt in wrede monsters veranderen’. Whitehead vreesde het ergste vooral vanwege andere scènes die hij niet kon vertellen.
Uiteindelijk viel het mee. De British Board of Film Classification (BBFC) kwam tot de conclusie dat er niets aan de hand was en tot nu toe lijkt er weinig hysterische ophef rond de game te zijn. De scène met de blondine, de Zulu krijgers met maskers, speren en knotsen en Sheva’s tweede alternatieve kostuum deden de nodige wenkbrauwen fronsen, maar verder heeft alles een logische (zover je in een Resident Evil van logica kan spreken) verklaring. EG meldde overigens niets van dit alles in haar review, wat weer erg zwak is voor een zichzelf respecterend medium.
Croal en Whitehead stipte wel een punt aan die we meestal liever over het hoofd zien. De game-industrie barst van de stereotypen en vooroordelen over minderheden. Resident Evil 5 wil niet racistisch overkomen, het heeft wel een wereldbeeld dat typische Westers is. Je zal nooit een denigrerende opmerking van Chris Redfield richting zijn nieuwe partner Sheva Alomar – of haar landgenoten – horen, maar hij is wél de held van het verhaal. De Afrikanen mogen helpen, en we hebben sympathie voor hun problemen, maar onze blanke Chris redt de dag.
Dit klinkt een beetje cynisch maar toch… Veel van onze helden blijken een witte huidskleur te hebben, een onderzoek van Childeren Now! geeft zelfs een percentage van bijna negentig procent aan. Toegegeven, het rapport bestaat al bijna acht jaar, maar is er veel veranderd? Mijn eigentopdertig telt welgeteld één Pers, één Latino (Manny Cavalera), één Japanner (Ryu Hayabusa) en een aantal buitenaardse wezens. De eerste held – natuurlijk de Prins of Persia - heeft nota bene een Engels of Amerikaans accent!
Minderheden spelen meestal een ondergeschikte of vaste rol. Zwarte karakters zijn bijdehante, snelpratende gespierde macho’s die voornamelijk in sports- en criminele sandbox games de hoofdrol opeisen. Anders zijn het stoere of ‘grappige’ sidekicks. Latino’s spelen regelmatig compleet leipe criminelen, Latina’s nemen vaak de rol van slachtoffer, prostituee of lustobject op zich. Zoek je spirituele krijgers? Ga eens langs bij een Indiaan. Wil je iemand die ook nog vijanden in tweeën hakt? Vertrek dan naar het Verre Oosten. Terroristje nodig? De Arabier is je man. Afgezien van de laatste hoeven deze rollen niet negatief te zijn, maar ze versterken wel een bepaald beeld wat we van hen hebben.
Er zijn uitzonderingen. Zoë Castillo (Dreamfall) is geen Spaanse seksbom, maar een doelloze studente die met haar intelligentie de vijand verslaat. De sportieve Aziatische runner Faith rent iedereen in Mirror’s Edge eruit. De donkergekleurde Alyx Vance speelt de intelligente en heldhaftige heldin in Half-Life 2. De boomlange zwarte Emir Parkreiner (Killer 7) mag misschien een huurmoordenaar zijn, hij heeft een diepe en complexere persoonlijkheid dan menig blanke held. Manny Calevara tenslotte is misschien dood, maar verre van leip en crimineel. Daar staan echter wel de nodige CJ's, Cole Train's en een boel blanke helden tegenover.
Deze keuze wordt vaak bewust gemaakt. De makers van Dead Space discussieerden urenlang over de identiteit van Isaac Clark en besloten hem uiteindelijk eruit te laten zien als een ‘alledaags persoon’. Die bleek wel blank te zijn, hoewel dat pas aan het einde van de game duidelijk werd. Laura Cruz zou eerst de hoofdrol in Tomb Raider spelen. Eidos vroeg ontwerper Toby Gard echter haar ‘U.K. friendly’ te maken, dus werd het Lara Croft. Als compensatie krijgen minderheden wel vaak de rol van sidekick of belangrijk personage.
Joni Philips
(Eindredacteur)
op 22-03-2009 om 23:28
[Niv: 1183 / Exp: 59165]
We zeggen toch ook gewoon dat zij er een schepje bovenop deden. Degenen die spraken over het racisme hadden het zoals Croal over de trailer. EG ging over meer punten in de game en dat heeft de discussie wat meer inhoud gegeven dan 'Oh, de vijand is zwart!!!!!' en dat inspireerde Martijn om eens te kijken of het nu exclusief aan Capcom lag, of dat er een hint van waarheid ligt. En nu ga ik slapen.
Gewijzigd door Joni Philips op 22-03-2009 om 23:28
Hitmanhenk
op 24-03-2009 om 13:30
[Niv: 39 / Exp: 1935]
Mensen moeten zich niet zo aanstellen en niet op alles reageren. Racisme in games is bullshit. Het ligt ook aan de setting welke huidskleur het hoofdpersonage krijgt. Kijk btw eens een show van chris rock. Das nou een goed voorbeeld dat je je niks aan moet trekken van racisme. Als iedereen er zo over dacht en er gewoon grapjes over maakt en niet alles zo serieus zou nemen dan zou het allemaal stukken minder zijn. Mensen zijn te snel op hun tenen getrapt vind ik. Het zal me worst wezen als iemand me racistisch benaderd. Juist degene die roepen: 'das racisme' helpen eraan mee.
Gewijzigd door Hitmanhenk op 24-03-2009 om 13:32
Gast (80.126.229.xxx)
op 29-03-2009 om 20:16
demo is redelijk spel weet nog niet
deadriser
op 29-03-2009 om 20:17
[Niv: 3 / Exp: 166]
En nu ga ik slapen.
