15 november dit jaar staat gepland als de datum dat Civilization IV uitkomt. Kenners en liefhebbers van strategiespellen en geschiedenissimulators zullen tegen half november de gamewinkel een bezoek brengen, want dit spel belooft een waardige opvolger in een briljante reeks te worden. Er zullen nieuwe spelmogelijkheden zijn, waaronder de mogelijkheid om religies te verspreiden. Deze verspreiding van religies is een gevoelig punt in de actualiteit, en vooral de verspreiding van de Islam ("het nieuwe communisme"). In hoeverre wordt Civilization IV op deze manier een product van zijn tijd?

De beschavingen
De keuze voor de beschavingen die mee mochten doen was gebaseerd op het belang van hun rol in wereldgeschiedenis. De Romeinen, de Engelsen en de Amerikanen zijn bijvoorbeeld in ieder deel aanwezig geweest, omdat ze naar eigen zeggen respectievelijk de Pax Romana, de Pax Britannica en de Pax Americana bewerkstelligd hebben. De Groningers zijn nooit een beschaving in het spel geweest. In deel I waren er 14 beschavingen aanwezig: Romeinen, Russen, Chinezen, Amerikanen, Indiërs, Mongolen, Azteken, Egyptenaren, Zulu, Babyloniërs, Fransen, Duitsers, Grieken en Engelsen. In deel II kwamen daar nog 7 beschavingen bij, zodat je met in totaal 21 verschillende kon spelen. De nieuwe waren: Japanners, Spanjaarden, Cathagers, Sioux, Perzen, Vikingen en Kelten. In de originele versie van deel III zaten 16 speelbare beschavingen, deze keer niet genoemd naar het volk, maar naar het land: Amerika, China, Rusland, Frankrijk, Duitsland, Engeland, Griekenland, Rome, Babylon, Egypte, Perzië, India, Japan, Iroquois, Zululand en de Azteken.

De nieuwe Civilization bevat in de originele versie, zonder toekomstige de uitbreidingen dus, achttien beschavingen. Dat zijn de Verenigde Staten, Mongolië, Perzië, China, India, Frankrijk, Griekenland, Arabië, de Azteken, Egypte, Engeland, Duitsland, Inca, Japan, Mali, Rome, Rusland en Spanje. Dat de VS, China, Perzië (die niet in deel één zat trouwens!), Frankrijk, Duitsland en Engeland weer een hoofdrol opeisen is niet verwonderlijk.

De meest opvallende nieuwe beschavingen zijn: Arabië. Eindelijk wordt deze beschaving, die zo een grote stempel qua taal en religie op de geschiedenis heeft gedrukt, erkend. In de past-9/11 wereld is deze beschaving ook relevanter, dus het kon eigenlijk niet uitblijven dat ze mee zouden doen. Mali: eigenlijk vond ik Zululand uit de voorgaande drie delen meer een "excuusbeschaving", die alleen toegevoegd was om zwart Afrika ten zuiden van de Sahara te representeren. De hoofdreden voor de keuze van Zululand was waarschijnlijk de onverwachte overwinning van hen tegen de Engelsen in 1879 in de legendarische Slag bij Isandlwana. Nu is er echter gekozen voor het Koninkrijk Mali, met zijn legendarische hoofdstad Timboektoe, een land dat wel degelijk een grote stempel op de geschiedenis van west en noord west Afrika gedrukt heeft. Dit was een welvarend koninkrijk dat bestond in de Middeleeuwen, en dat een rijke literaire en kunstzinnige traditie heeft voortgebracht. Inca: de deelname van de Inca's is ook wel verrassend. De vertegenwoordiging van het Amerikaanse continent was altijd al een beetje problematisch. De VS en de Azteken zijn altijd vaste gasten geweest. De Sioux, en daarna de Iroquois, beide hoogontwikkelde noord Amerikaanse Indianenstammen, hebben hen vergezeld. Nu zijn daar de Inca's voor in de plaats gekomen, een hoogontwikkelde, grootschalige beschaving die bestond in het Andesgebergte, totdat Pizarro een einde daaraan maakte.


Julius Caesar met op de achtergrond de Sint Pieter: dat heet anachronisme.

Vernieuwingen op het gebied van graphics
De graphics worden natuurlijk bij iedere opvolger in de reeks naar een hoger plan getild. Deel III was de eerste met 3D graphics, en in deel IV is daar ook nog een dynamisch beeld aan toegevoegd, dat wil zeggen: je kunt de wereld ronddraaien, en vanuit een ander camerapunt bekijken. Om dit te bereiken heeft men de Gamebryo engine gebruikt, die ook bij Sid Meier's Pirates! gebruikt werd.



De bedoeling is geweest om het speelveld echt tot leven te laten komen, zodat het niet lijkt dat je op een grote geschematiseerde wereldkaart speelt, maar je echt het gevoel hebt dat je de op de wereld neerziet. Dit zal je meer het gevoel van God geven, die echt daadwerkelijk de wereld in de palm van zijn hand heeft, in plaats van een generaal of een koning, die slechts zijn acties uit een zet op een strategische kaart. Om schematische gevoel te verminderen is gekozen om bijvoorbeeld de gebouwde wereldwonderen, zoals de Piramiden of de Chinese Muur, ook echt in het speelveld zichtbaar te maken. En je zult ook echt rivieren zien stromen, en paarden, koeien, olifanten en andere dieren door het speelveld zien lopen. Veel zaken die vroeger via menuutjes werden geregeld, kun je nu rechtstreeks naar je hand zetten.