Gamen is de laatste jaren razend populair geworden en nog steeds is de markt groeiende. Dit betekent dat er dus constant nieuwe mensen beginnen met het fenomeen 'videogames' en dat deze mensen de oudere games gemist hebben. Vandaag aandacht voor de game die het beste in de buurt kwam van Ion Storm’s slogan – en tegelijkertijd ook de beste game was - Deus Ex.
Developer Ion Storm had een slogan: ontwerp is wet. Oprichters John Romero (Doom), Tom Hall (Rise of the Triad) en entrepreneur Todd Porter wilden games maken waarbij de gedachte belangrijker was dan de bouwstenen. De pers was dol op dat idee, totdat de games uitkwamen. Daikatana en Dominion: Storm Over Gift 3 werden een flop. Anachronox kreeg wel goede kritieken maar verkocht verder ook voor geen meter. De developer verdween in 2001 via de achterdeur – en hun games raakten in de vergetelheid.
Op eentje na dan. In Dallas ging alles mis wat mis kon gaan, dat gold niet voor het kantoor in Austin. Warren Spector was gevraagd een andere filiaal van Ion Storm op te richten en deed dat beter dan Romero. Spector, zelf ook geen lichtgewicht, werkte aan spellen zoals Wing Commander, Ultima, System Shock en Thief. Met de laatste maakte hij veel faam onder een klein groepje First Person Shooter fans. Het eerste project van Ion Storm Austin zou ze niet teleurstellen. Deus Ex werd een echte ‘thinking man’s’ shooter.

De wereld van Deus Ex is getroffen door een virus genaamd Gray Death. Een vaccine, Ambrosius, heeft men in zeer beperkte mate voor handen. Zo beperkt dat enkel degene ‘die belangrijk voor de gemeenschap zijn’ met het geneesmiddel mogen worden ingeënt. Politici, militairen, de rijken, wetenschappers, de invloedrijken en de intellectuele elite krijgen allemaal een prikje, het gewone volk moet zichzelf maar redden. Al snel breken er rellen uit en ontstaan er terroristische groeperingen voor een eerlijkere verdeling. De VN richt een speciaal bureau op de UNATCO die hen moeten bestrijden.
In Deus Ex is er echter veel meer aan de hand. Hoofdrolspeler en UNATCO agent JC Denton vindt tijdens zijn missies uit dat Gray Death geen normaal virus is. Een geheimzinnige organisatie genaamd de Illuminati heeft deze gemaakt om achter de schermen de wereld te beheersen. Dat blijkt enkel het topje van de ijsberg. De ziekte is namelijk een onderdeeltje in een veel sinisterder plan en er zijn meer kapers op de kust. Als Denton uiteindelijk achter de waarheid komt, krijgt hij drie verschillende keuzes – allemaal met verstrekkende gevolgen.
Dat deze game geen simpele shooter is blijkt wel uit de referenties. Deus Ex leunt zwaar op verschillende samenzweringstheorieën zoals Area 51 en afluisterpraktijken via ECHELON en mysterieuze groepen als de Majesctic 12, de Illuminati en de Bilderberggroep. Verder kent de game veel literaire verwijzingen naar onder andere Shakespeare’s Richard III en ‘The Art of War’ van Sun Tzu. Tel daarbij de duizenden regels aan conversatie op en dan kun je concluderen dat Deus Ex niet doorsnee vijanden afschieten was.

Tenslotte kende Deus Ex nog een griezelig detail. In bepaalde delen van het spel was de skyline van New York te zien - zonder de Twin Towers van het WTC. Ze zaten weliswaar in de datafiles van de game, maar vanwege ruimtegebrek waren ze verwijderd. Het verhaal gaf echter een verontrustend vooruitziende reden op. Tijdens de game wordt verteld dat de gebouwen door een terroristische aanval waren vernietigd – en we spreken hier een jaar voor elf september. Griezelig, want 9/11 is inmiddels het middelpunt van samenzweringstheorieën.
De gameplay ging net zo diep als het plot. Net zoals in System Shock maakte Deus Ex gebruik van skillpoints. Hiermee kon Denton wapens of vaardigheden opwaarderen. Bij Deus hoefde de speler echter niet een bepaald aantal punten te hebben om een wapen te gebruiken. Het lag aan het niveau van de agent in hoeverre hij er goed mee kon schieten. Het duurde bijvoorbeeld bij het richten een aantal seconden voordat het vizier nauw genoeg was om iemand ermee neer te knallen. Met genoeg punten doodde je echter iemand in een oogopslag.
|