Ontwikkelstudio Gust werkt momenteel in hoog tempo aan uitbreidingen voor hun Atelier serie. Gust ontwikkelde tijdens het PlayStation 3 tijdperk liefst twee gloednieuwe Atelier trilogieën, zes games die een gezonde mix tussen herhaling en innovatie boden. Het bedrijf start nu de Mysterious trilogie via de PlayStation 4 en PlayStation Vita game Atelier Sophie: The Alchemist of the Mysterious Book. Het is echter de vraag of het team succesvol kan blijven innoveren in het Atelier stramien.

Het team blijft het in ieder geval proberen, want Atelier Sophie: The Alchemist of the Mysterious Book voelt toch weer enigszins aan als een ander soort game. De vorige Atelier titels werden gekenmerkt door een strikte tijdslimiet die ervoor zorgde dat je steeds vooruit moest. Het was dan ook gemakkelijk om elementen te missen indien je simpelweg te weinig tijd over had om te verkennen. Hier mag je dan weer zoveel tijd nemen als je wil, je moet je op geen enkel moment haasten. Dit maakt de game natuurlijk een pak eenvoudiger, maar het is zeker welkom voor zij die liever wat tijd nemen. Het is daarmee ook een pak toegankelijker voor nieuwkomers die niet weten welke kant zij uit moeten. De speelduur die voor ervaren spelers ergens zal landen tussen de 30 en 50 uur, kan verder oplopen voor hen want ze kunnen alles op hun gemak doen.

Dat is zeer belangrijk in deze versie want het is vaak onduidelijk wat je moet doen. Wanneer de game begint, krijg je een zeer korte introductie in het verhaal waarna je maar aan de slag moet. Informatie wordt daarna zeer gestaag uitgedeeld. Sophie wordt vooral gedreven door de wens om de alchemierecepten in haar mysterieuze boek – oh, nu begrijp ik de titel – vrij te spelen. Om verder te komen moet je simpelweg meer recepten vinden, iets waarvoor je veel zult moeten verkennen om zeldzame items te vinden. Zonder die items kun je nu eenmaal geen recepten uitvoeren. Je bepaalt dan ook zelf hoe je verder komt, bijvoorbeeld door steeds zo snel mogelijk recepten te proberen of juist zoveel mogelijk te verzamelen alvorens hier aan te beginnen. Het is een kwestie van afwisseling zoeken terwijl je rustig door de game vordert, bijgestaan door relaxte klassieke muziek die heel aangenaam doet wegdromen.


Tijdens het verkennen kom je natuurlijk ook monsters tegen welke neergehaald moeten worden. Sophie is geen vechtersbaas, maar ze krijgt gelukkig vlot hulp van andere avonturiers zodat je steeds een competent team hebt. Echt indrukwekkend wordt dat echter nooit. Het Turn Based vechtsysteem is namelijk allesbehalve diepgaand en biedt zeer weinig strategische keuzes. Het winnen van gevechten wordt dan ook grotendeels bepaald door de levels van jouw team en dat van de vijand. Het is een stap neerwaarts ten opzichte van Atelier Escha & Logy waar dit vechtsysteem veel dieper was uitgewerkt. Atelier Sophie draait dan ook vaak uit op het ontwijken van vijanden. Zelfs proberen om sterker te worden zodat je alle gevechten zonder problemen aankunt, wordt hier bemoeilijkt met bijvoorbeeld een vermoeidheidssysteem dat ervoor zorgt dat je af en toe moet pauzeren. Ook de moeilijkheidsgraad heeft schijnbaar weinig invloed. Er zijn bazen die gemakkelijk verlopen op de hoogste moeilijkheidsgraad en er zijn er die onmogelijk lijken op de laagste.

Het vechtsysteem kreeg duidelijk minder aandacht, maar het vormt sowieso niet de focus. Atelier Sophie draait rond het zoeken van voorwerpen om er daarna alchemierecepten mee te vormen. Het is dan ook niet verbazend dat deze elementen meer aandacht hebben gekregen. Zoals eerder gezegd heeft de game geen tijdslimiet meer, wat het enigszins ironisch maakt dat net deze versie een volwaardige dag- en nachtcyclus introduceert. De tijd gaat echt vooruit waarbij het tijdstip van de dag effect heeft op de monsters die verschijnen, de items die je kunt verzamelen en het gedrag van de mensen die rondlopen. Ook het weer verandert af en toe, wat weer andere omstandigheden geeft. De dag- en nachtcyclus loopt over in een weekcyclus. De dagen zijn onderverdeeld in weken van vijf dagen, met drie werkdagen en twee weekenddagen waarbij de verschijningen van personages zelfs afhankelijk zijn van welke dag het is. Het is een leuk idee dat de wereld levender maakt.


Het alchemiesysteem zelf is ook één van de grootste aantrekkingsfactoren, mede omdat Gust hier toch weer grote veranderingen heeft doorgevoerd. Er is gekozen voor een puzzelsysteem waarbij je blokjes – die elk een ingrediënt voorstellen – probeert efficiënt in elkaar te passen. De ingrediënten die je hierbij gebruikt, bepalen dan het soort voorwerp dat je kunt bereiken. Als je simpelweg enkele voorwerpen samen in de pot plaatst, kun je dus al snel resultaten bereiken. De game heeft gelukkig verdere lagen om dit diepgaander te maken. Je krijgt bijvoorbeeld een bonus als je de pot volledig kunt vullen, en je krijgt betere resultaten als de items dezelfde kleur delen. Het is een systeem dat veel ruimte tot experimenteren geeft en voor iedereen toegankelijk is. Leuk is dat dit experimenteren ook wordt aangemoedigd, je kunt namelijk geen recepten meer kopen zodat deze experimenten vaak de enige manier zijn om een recept te vinden. Het is dus meer dan stomweg een lijstje volgen.

Gust heeft eveneens gezorgd voor een duidelijke interface die de vooruitgang simpel maakt. Het spel beschikt bijvoorbeeld over een encyclopedie die aangeeft waarvoor voorwerpen gebruikt kunnen worden en waar je ze kunt vinden. Het is ook heel gemakkelijk ze op te roepen, de touchpad opent deze meteen. Er lijkt spijtig genoeg minder aandacht besteed aan de grafische ondersteuning, Atelier Sophie heeft een heldere, kleurrijke animatiestijl die spijtig genoeg nergens echt verbaast. Omgevingen zijn leeg en weinig gedetailleerd. Het inspireert dus juist minder tot verkennen. Ook de monsters kregen weinig aandacht, zij zien er te alledaags uit wat toch teleurstellend is na voorgaande Atelier games. De karakterdesigns zijn meer divers, maar op zo'n manier dat ze eigenlijk weinig bij elkaar passen. Het is op die manier weer moeilijk een gezicht op de game te plaatsen.