Een menselijk leven is kort en eindig, maar de nalatenschap van sommige mensen gaat veel langer mee. In ‘Zijn Erfenis’ bekijken we de nalatenschap van de iconen van de game-industrie. Vandaag bekijkt Gamed Ron Gilbert, de man achter Monkey Island en Maniac Mansion.

Als dertienjarige raakte Ron Gilbert geďnteresseerd in videogames dankzij zijn vader David E. Gilbert en diens werk als fysicaprofessor aan Eastern Oregon University. Door zijn werk beschikte zijn vader namelijk over een redelijk geavanceerde rekenmachine, een Texas Instruments TI-59 waarop een eenvoudige game stond. De machine had namelijk een variant op zeeslag welke de interesse trok van Ron Gilbert. Hij was verbaasd hoe zulke simpele machine kon reageren op zijn beslissingen en hij kreeg dan ook ideeën voor zijn eigen games. In 1979 kreeg hij ook een NorthStar Horizon computer, waarop hij zelf games begon te programmeren. Hij bestudeerde urenlang games als Donkey Kong en Asteroids; hij bekeek wat de games goed deden en hij probeerde hen na te bootsen op zijn computer. Later begon hij te kijken naar reclames voor Atari 2600-games. Op basis van deze reclames ontwikkelde hij de game die hij zich inbeeldde bij de reclame. Hij liet ze dan ook spelen en beoordelen door zijn vrienden, een strategie die professioneel gebruikt wordt voor films als Superhero Movie.


Een andere inspiratiebron was Star Wars, een sciencefiction actiefilm die de wereld in 1977 op zijn kop zette. Alle tieners waren dol op de film en de destijds dertienjarige Ron was dat ook. Hij wilde dan ook verhalen vertellen zoals Star Wars dat deed. Op veertienjarige leeftijd begon hij samen met zijn goede vriend Tom McFarlane films te maken. Zo maakten ze Stars Blasters in 1978 en Tomorrow Never Came in 1979. Die films kregen we nooit te zien, maar het was duidelijk dat George Lucas een grote inspiratie vormde voor Ron Gilbert. Zijn professionele carričre startte hij in 1983 terwijl hij nog op de universiteit zat. In deze periode ontwikkelde hij meerdere Commodore 64-games voor een bedrijfje dat HESware heette. Van die games konden we echter nooit genieten want het bedrijf ging failliet voor ze konden verschijnen. Zelfs hun namen zijn verloren gegaan zodat we nooit exact zullen weten welke games Gilbert hier mogelijk ontwikkelde. Door het faillissement moest Gilbert natuurlijk op zoek naar een nieuwe werkgever.

Die vond hij in de vorm van Lucasfilm Games, het latere LucasArts. De grote Lucasfilm-fan was dus thuisgekomen. De eerste maanden ontwikkelde hij vooral Commodore 64-ports van de games die Lucasfilm ontwikkelde voor de Atari 800. In 1985 kreeg hij echter de kans om een eigen titel te ontwikkelen. Samen met grafische artiest Gary Winnick bedacht hij Maniac Mansion, een avonturengame over een duister Victoriaanse villa en zijn rare inwoners. De game liep hierbij op Script Creation Utility for Maniac Mansion, ofwel SCUMM. Het was een programmeertaal die Gilbert speciaal had geschreven voor Maniac Mansion, maar die uiteindelijk even bekend zou worden als de games die Gilbert er maakte. Na Maniac Mansion kwam Gilbert met Zak McKracken and the Alien Mindbenders en Indiana Jones and the Last Crusade: The Graphic Adventure. Pas daarna kwam zijn definitieve doorbraak met The Secret of Monkey Island welke meteen een vervolg kreeg met Monkey Island 2: LeChuck’s Revenge. Die volgde hij meteen op met Day of the Tentacle, Ron Gilbert werd hierdoor een begrip in de wereld van de adventure games.


Bij LucasArts ontwikkelde Ron Gilbert dus de nodige toppers, maar in 1992 besloot hij tijdens de ontwikkeling van Day of the Tentacle om LucasArts te verlaten. Samen met LucasArts-producer Shelley Day opende hij Humongous Entertainment die toppers als Putt-Putt, Freddi Fish en Pajama Sam ontwikkelde. Van humoristische volwassen games naar games voor kinderen dus, het was een opvallende verandering. Het was echter geen definitieve verandering, in 1995 opende hij Cavedog Entertainment. De studio diende als zusterstudio voor Humongous en zou zich focussen op meer volwassen titels. Het eerste resultaat daarvan zagen we in 1997 met de topper Total Annihilation. Een tweede game kwam er echter nooit. Tijdens de ontwikkeling van Good & Evil, een ambitieuze game met meerdere gameplaystijlen, legde Cavedog de boeken neer. De ontwikkeling van Good & Evil slorpte zoveel tijd op dat Gilbert Cavedog niet goed genoeg kon leiden en financiële problemen nekten de firma.

Gilbert trok zich terug uit de game-industrie na dit faillissement, maar uiteindelijk keerde hij in 2005 wel terug met een Adventure-RPG die hij had bedacht. Uitgevers leken echter niet geďnteresseerd en het project verdween naar de achtergrond. Twee jaar later begon hij samen te werken met Hothead Games aan Penny Arcade Adventures: On the Rain-Slick Precipe of Darkness. Later zou hij hen ook helpen met DeathSpank, de game die ze maakten voor Electronic Arts. Tussendoor werkte hij ook samen met Telltale Games aan Tales of Monkey Island waarbij Gilbert de algemene richting van de game verzorgde en actief meewerkte aan de vijfde episode. In 2010 verliet Gilbert Hothead Games voor Double Fine Productions op vraag van zijn voormalige LucasArts collega Tim Schafer. Samen ontwikkelden ze The Cave, de Adventure-RPG waarin in 2005 niemand geďnteresseerd was. Het was een succesvolle, maar korte samenwerking. Zoals afgesproken gingen de twee weer uit elkaar. Zijn tweede carričre is nog niet zo invloedrijk als zijn eerste carričre, maar het blijft duidelijk dat Gilbert een getalenteerde man is met een oog voor avontuur.