Oorspronkelijk ontwikkelde de game-industrie voornamelijk fantasierijke games, maar tegenwoordig vervaagt de grens tussen realiteit en fantasie steeds meer. Hoe groot is de kans echter dat de toekomst die voorspeld wordt effectief uitkomt? Wij onderzoeken het voor jou!

Eén van de games die realiteit en fantasie moet fuseren is Watch Dogs, een game die ons meeneemt naar de nabije toekomst. De Verenigde Staten zijn volledig gedigitaliseerd en alle onderdelen van de overheid worden bestuurd door ctOS, een computersysteem dat alles weet over iedereen. Protagonist Aidan Pearce hackt het systeem en maakt ervan gebruik om de wereld over te nemen en te spioneren op iedereen in zijn buurt. Op het eerste zicht lijkt het een uitermate futuristisch concept dat nooit kan gebeuren in onze wereld, maar hoe groot is de kans dat Watch Dogs ooit waarheid wordt? Dat is de vraag waarop we vandaag een antwoord zoeken in deze feature. Op het eerste zicht lijkt Watch Dogs simpelweg een geavanceerde Grand Theft Auto, maar de game is gebouwd op een compleet andere basis. Het concept Watch Dogs steunt namelijk op een drietal grote peilers: een compleet gebrek aan privacy, een toenemende golf aan hackers en een overaanbod aan Big Data, waarbij deze drie peilers overduidelijk relevant zijn in de huidige wereld.

Vooral de privacy kwestie is momenteel uitermate relevant. Jaren geleden schreef George Orwell zijn meesterwerk 1984 dat spreekt over een corrupte fascistische regering die overal camera's plaatst en alle gesprekken van zijn burgers afluistert. Het was een ontluisterend boek dat een toekomstbeeld schetste waarvan iedereen hoopte dat het nooit zou uitkomen. Het boek werd geschreven in 1949, lang voor de hele informatieboom dus. We kunnen het hem dan ook vergeven dat hij compleet fout zit. Waarom zouden alleen fascistische regeringen hun burgers bespioneren? De overheid maakt al zo lang gebruik van camera's dat we het bijna gewoon zijn. Groot-Brittannië hangt vol met camerasystemen en de Belgische stad Mechelen registreert alle voertuigen die de stad verlaten. Dat zijn extreme voorbeelden, maar iedereen kent wel plekken in nabije steden die continu onder camerabewaking staan voor de veiligheid van de burger, de burger die bespioneerd wordt.


De grootste klap kwam er echter recent met de onthulling van PRISM, een samenwerking van de Amerikaanse inlichtingendiensten FBI en de NSA. Zij luisteren al jaren wereldwijd alle telefoon- en mailgesprekken af, officieel om te zoeken naar terroristen. Ze beperken zich hierbij echter niet tot waarschijnlijke terroristen, ze luisteren iedereen af. En dan ook letterlijk iedereen. De kans lijkt ons nu toch echt miniem dat Angela Markel of Francois Hollande terroristen zijn. Die laatste kan nog niet eens zijn vrouw en ex-vrouw onder controle houden, laat staan een terroristische aanval plannen. We moeten ook niet hypocriet gaan doen. Amerika is niet de uitzondering, Amerika is gewoon het meest efficiënt. Alle grote landen doen het. Privacy is een hol begrip. Zelfs op het internet is je privacy weg. De FBI slaagde er zelfs in om via Tor – het zogezegde ultieme anoniem netwerk - criminelen te vatten.

Je privacy wordt echter niet alleen geschonden door overheden, ook gewone burgers worden steeds beter in het veroveren van je informatie. Kijk maar naar de nasleep van de recente aanslagen in Boston. Leden van Reddit gebruikten publiek beschikbare informatie om de waarschijnlijke daders op te zoeken, inclusief hun naam en woonplaats. De informatie werd overgenomen door grote kranten en hun foto werd gedeeld. Ze waren dan nog eens onschuldig. In sommige gevallen zijn de doeleinden zelfs nog nobel. Er zijn al vele zelfmoorden gestopt omdat iemand op het internet vertelde dat hij/zij zelfmoord ging plegen waarna andere internetgebruikers opzochten waar die persoon woonde en de politie op de hoogte bracht. Je hele identiteit kan blootgelegd worden door willekeurige internetgebruikers, zonder dat ze ook maar iets illegaals hoeven te doen. Het concept van privacy mag je bijna compleet vergeten tenzij je ergens in een bosje gaat wonen en nooit buiten komt.

Een systeem als ctOS dat je alle informatie kan geven over iemand, is dus niet zo gek. De basis ligt er al. Zulk systeem zou echter goed beveiligd moeten worden zodat niemand het kan hacken. Die gedachte is echter fout. Elk systeem dat met het internet is verbonden of waar mensen toegang toe hebben, kan misbruikt worden. Dankzij groeperingen als Anonymous werd dat de afgelopen jaren pijnlijk duidelijk voor een groot deel van de beveiligingsexperts. Dit beperkte zich niet tot gamebedrijven, zelfs banken en overheden werden gehackt. En dan laten we de praktijken van de NSA nog buiten beschouwing. Weet je wat nog gekker is? Dat hacken is niet beperkt tot computers. Het is bijvoorbeeld mogelijk om wagens met elektronische beveiliging te hacken zodat je zonder sleutel kunt wegrijden. Ook pacemakers kunnen op een afstand overgenomen worden, hoewel dat gelukkig tot nu toe nooit buiten de testomgevingen is gebeurd.


Het gebrek aan privacy en de toenemende golf aan hackers zijn natuurlijk concepten die regelmatig in het nieuws komen, maar ook Big Data is een heel relevant concept, hoewel het wat minder bekend is. Big Data is een concept uit de informatica, meer specifiek uit de Business Intelligence wat letterlijk mijn vakgebied is. Business Intelligence is kortweg de kunst van het opslaan en verwerken van de data en het analyseren ervan om bepaalde conclusies te trekken. Mijn werk is het combineren van data uit verschillende operationele systemen in nieuwe systemen zodat bijvoorbeeld de kans berekend wordt dat een bedrijf fraude pleegt. Je hele belastingsaangifte lijkt in orde, maar heb je iets te veel wagens in je bezit? Verwacht dan maar een controle. Big Data trekt dit simpelweg gezegd in het oneindige: meer data, meer data, meer data. Alle data die kan bemachtigd worden, wordt gebruikt.

De systemen beperken zich hierbij niet meer tot gestructureerde data, maar worden slim genoeg om teksten, foto's en zelfs de volledige sociale media platforms te analyseren. Dat laatste is geen toekomstdroom, er zijn al jaren fantastische 'Social Media Analysis' programma's die jouw Facebook gebruik analyseren en koppelen aan de andere beschikbare gegevens. Dat wordt nu vooral gebruikt om populariteit van bedrijven te analyseren, maar daar houdt het heus niet bij op. Big Data staat dus al redelijk ver en het gaat alleen maar groeien. Binnen de informatica worden Business Intelligence en specifieker Big Data genoemd als de belangrijkste groeigebieden samen met meer bekende hypes als cloud computing. Data is nu eenmaal heel waardevol en iedereen wil het gebruiken. Er zal dan ook steeds meer data verzameld worden in centraal beschikbare systemen. Een systeem als ctOS dat alles weet, dat is een natte droom.

Drie peilers maken het concept van Watch Dogs en het lijkt een kwestie van tijd voor de drie peilers voldoende onderbouwd zijn om Watch Dogs mogelijk te maken. Deze angstaanjagende versie van de toekomst is geen onmogelijke nachtmerrie, het is een uitermate realistische versie van de toekomst die wel eens snel kan uitkomen. Wij geven het spel een waarschijnlijkheidskans van 90%, waarbij het mogelijk moet zijn tegen 2020.