In samenwerking met Sony Computer Entertainment ontwikkelde de Amerikaanse ontwikkelaar Giant Sparrow hun debuutgame The Unfinished Swan, een surrealistische downloadbare PlayStation 3-game die hoge ogen gooide in aanloop naar de release. Is de ervaring echter ook de moeite waard?

The Unfinished Swan vertelt het verhaal van het gelijknamige schilderij, en diens eigenaar Monroe wiens overleden moeder het schilderij heeft gemaakt. Wanneer op een dag de zwaan die het schilderij siert verdwijnt besluit Monroe in het schilderij te stappen om de zwaan terug te halen. Op deze manier belandt hij in een magisch en surrealistisch koninkrijk waarvan de koning zijn rijk heel minimalistisch heeft ingericht. Zo begint de speler in een wereld die bijna compleet wit is, met hier en daar zeer kleine kleur-elementen. In latere levels zul je meer kleuren terugvinden, maar ook hier blijft alles minimalistisch met een reden. Die reden moet je echter zelf ontdekken door op zoek te gaan naar pagina's van het sprookjesboek welke verspreid liggen door de levels. Het is een originele manier om de speler de mogelijkheid te geven zelf te bepalen hoe betrokken hij wordt bij het verhaal.

Het surrealistische verhaal vertaalt zich ook in de gameplay, waarbij je echt in een compleet witte omgeving start. Er zijn geen details, er zijn geen grote HUD-elementen, er is alleen een klein cirkeltje in het midden van het scherm en een grote witte vlakte. Als je beweegt, blijkt die witte vlakte echter al snel niet zo leeg te zijn. Je zit namelijk in een normale omgeving waarin alles gewoon wit is en dus moet je gewoon je weg hierdoor zoeken. Je kunt dat doen in deze complete witheid, maar je beschikt gelukkig ook over de mogelijkheid balletjes zwarte verf af te schieten om de omgeving te kleuren en je weg te vinden. In het begin gebruik je die verf alleen maar om de weg te vinden, maar in latere levels heb je ze ook nodig voor bepaalde puzzels zoals het activeren van een schakelaar. Dat gaat hierbij even vlot met de normale controller als met de Move, welke beide ondersteund worden.


Een game opbouwen rond compleet witte levels is natuurlijk niet mogelijk, dus introduceert men in de latere hoofdstukken (er zijn een viertal hoofdstukken, onderverdeeld in zo'n vijftien levels) nieuwe spelmogelijkheden. Spelen we in het eerste hoofdstuk nog met zwarte verf, dan brengt het tweede hoofdstuk ons waterballetjes. In tegenstelling tot de zwarte verf zijn ze niet permanent (zodat je snel moet bewegen als je rondloopt in de compleet witte omgevingen) maar geven je ook de mogelijkheid om planten te laten groeien welke je kunt gebruiken om gebouwen te beklimmen. Puzzels als deze zijn hierbij vaak niet te ingewikkeld, het is vooral een kwestie van ontdekken. De game geeft je namelijk absoluut geen hints, je moet de omgevingen vaak helemaal verkennen om te begrijpen hoe je nu weer verder moet. The Unfinished Swan is dan ook geen gameplay-intensieve ervaring. Je kunt sterven door bijvoorbeeld in het water te vallen, maar voor de rest ben je vooral aan het verkennen terwijl je je nergens zorgen over maakt.

Dat is tegelijk één van de leuke punten als één van de grote nadelen. Het zorgt ervoor dat The Unfinished Swan een verfrissende ervaring is tussen de vele games waarin de speler ongemerkt lineair wordt doorgestuurd om zonder na te denken vijanden te verslaan; maar het betekent ook dat je weinig reden hebt om later de game nog eens door te spelen. Oké, de ballonnen terugvinden die verborgen zitten in de levels (waarmee je Toys – een soort cheats/power-ups vrijspeelt) is moeilijk; maar als je een eerste keer de game uitgebreid verkent, heb je ook alles gezien. Aangezien één van die Toys dan nog eens een shortcut naar het einde van de game geeft, zit je met een game die niet meteen uitdagend is. Zoals .deTuned en LingerInShadows is The Unfinished Swan met momenten dan ook meer een ervaring dan een game. De ervaring is gelukkig een pak uitgebreider dan in voorgaande voorbeelden, maar het zorgt ervoor dat The Unfinished Swan in een duidelijke niche belandt.


Op audiovisueel gebied ontsnapt The Unfinished Swan ook niet meteen aan die niche. De graphics zijn minimalistisch en weinig gedetailleerd, maar de unieke stijl ondersteunt de gameplay wel perfect. Ook de latere levels met meer kleuren, zien er nog goed uit ondanks het minimalisme. Hier zul je vaak zien dat Giant Sparrow hun creatieve geest de vrije loop hebben laten gaan qua gek level-design. De physics zitten ook goed, de balletjes verf spatten dan ook mooi en zoals verwacht uit elkaar. Persoonlijk gaf de grafische stijl mij wel problemen als ik langer dan tien minuten aan een stuk speelde. De combinatie van het camera-perspectief en het feit dat hoewel je beweegt, je zicht niet altijd verandert; zou vooral voor mensen met reisziekte voor problemen kunnen zorgen. De levels zijn gelukkig ook kort genoeg zodat je regelmatig pauzes kunt inbouwen om dit te vermijden. De bijbehorende stemmen en muziek zijn leuk om aan te horen waarbij er plaats is voor lichte humor.

The Unfinished Swan is zonder twijfel een uiterst opmerkelijke ervaring waarbij het duidelijk een spel is dat je beleeft en niet speelt. Het is een game die je in korte sessies ondergaat om tijdelijk aan deze wereld te ontsnappen zoals Monroe doet om in een surrealistisch geheel te belanden waarin je de wereld vormt. Je gaat op eigen tempo door de wereld en laat je overdonderen door alles wat deze wereld te bieden heeft. Rustig ga je op zoek naar de manier om verder te komen en weer een ballon terug te vinden. Het is een ervaring die je niet frequent terug vindt op console, een game die niet alleen voor de diehard gamer is, maar voor alle mensen die zich willen ontspannen. Dit is geen game om uitgedaagd te worden of om te bewijzen dat je de beste bent. Als dat iets is wat je aanspreekt, is The Unfinished Swan een game voor jou.