Vrijwel jaarlijks roept Electronic Arts dat de vernieuwingen in de nieuwe FIFA de game naar een nog hoger niveau zullen tillen. Mooie teksten op papier, maar pas nu we zelf behoorlijk wat uren op het veld hebben doorgebracht kunnen we oordelen of deze woorden omgezet worden in daden.

De ontwikkelaar heeft ervoor gekozen om zich te richten op enkele spelmechanismen en daar verbetering in aan te brengen. Het was zeker niet zo dat deze elementen verandering nodig hadden, verfijning is om deze reden misschien dan ook een betere woordkeus. Voor welke term je ook wil kiezen, de meest in het oog springende is het verdedigen. In FIFA 12 komt het namelijk allemaal neer op het anticiperen op de tegenstander, en fouten hierin zijn dodelijk. Niet langer rennen we dan ook als een dolle stier op de aanvaller af, in plaats daarvan lopen we mee met de verdediger en trachten we tijdig in te stappen om de bal te ontfutselen. Dit zogeheten tactische verdedigen is een aardige verandering (vooruit, voor deze ene keer wil ik het woord wel gebruiken) waar je de eerste potjes behoorlijk in zult falen omdat je op het verkeerde moment instapt en daarmee je tegenstander een vrije doorgang geeft. Kun je echt niet wennen dan kun je offline overstappen op het oude systeem, echte doorzetters leren echter verdedigen op een realistischer niveau dat niet eerder in een voetbalgame zat. Je zult hiervoor wel enkele uren de tijd moeten nemen om je het systeem eigen te maken.


Gelukkig sta je als aanvaller zeker niet kansloos, hetgeen toe te schrijven is aan een vernieuwd systeem van dribbelen. De bal kan dit keer dichter bij het lichaam worden gehouden, waardoor kleine bewegingen van een grote waarde zijn. Niet alleen zijn dit soort bewegingen handig om voorbij je tegenstander komen, het is tevens mogelijk om de bal dichter bij het lichaam te houden en zo af te schermen voor verdedigers.

De laatste grote vernieuwing draagt de naam Player Impact Engine. Zoals deze naam misschien al weg geeft draait het om het contact tussen spelers in de breedste zin van het woord. Of het nu een harde tackle, een licht tikje of het vasthouden van de speler is, alle acties worden op een realistische wijze in beeld gebracht. Een buiteling is hierdoor bijvoorbeeld niet meteen het einde van een kans, al opkrabbelend kun je de bal nog bij je houden om een scoringskans te creëren of juist een vrije trap te versieren. Enige verfijning is echter nog wel nodig, de acties zijn soms net iets te overdreven waardoor licht contact zware gevolgen kent. Toch zorgt het allemaal voor nog meer realisme, hetgeen we ook op een ander punt terug zien komen.


De FIFA serie is vaak verweten te scripted te zijn. Het gaat hierbij om momenten in een game waarop de reactie altijd hetzelfde is. Door je dit soort momenten aan te leren kun je bijvoorbeeld vrijwel altijd scoren vanaf een standaardsituatie of een bepaald punt op het veld. In FIFA 12 is dit probleem grotendeels weggenomen, echter zijn oude fouten nog altijd bewaard gebleven. Hoe natuurgetrouw FIFA met al het bovenstaande ook tracht te zijn, de scheidsrechter werpt veelvuldig roet in het eten. Kleine overtredingen worden zwaar gestraft terwijl we andersom eveneens zien dat de man niet altijd even consequent is. Ook het vervloekte penaltysysteem is onveranderd gebleven, een aanpassing die Electronic Arts eerder inzette en wat ons betreft ongedaan gedaan had mogen worden.

Om de betrokkenheid tussen FIFA spelers en onze favoriete club verder naar voren te brengen kun je de eigen club nu steunen door simpelweg je teamkeuze op te geven. Door vervolgens wedstrijden te spelen bouw je een hogere reputatie op voor je team, hetgeen iedereen over de hele wereld doet die hetzelfde team support. Op basis hiervan maakt de game een ranking van alle clubs die door zijn fans worden gesteund, waarbij je overigens niet verplicht bent om met dit team te spelen. Speel je als FC Utrecht fan bijvoorbeeld als Manchester United, dan nog zullen de punten aan FC Utrecht worden toegekend. Kent je club echter weinig steun, dan kan deze club degraderen uit de hogere regionen. Een simpel, doch doeltreffend concept die de betrokkenheid zeker vergroot.


Al de bovenstaande gameplayveranderingen zijn toegepast in diverse modi, waarbij we ten eerste Ultimate Team aan halen. Was dit in FIFA 11 nog een losstaande download, daar is deze nu volledig geïntegreerd in de game. In Ultimate Team draait alles om pakjes met plaatjes, zoals we deze vroeger verzamelden en in een plakboek stopten. Ieder van de plaatjes staat voor een speler of een speciale mogelijkheid, waarbij de spelers tezamen een team dienen te vormen. Enkel het opstellen van de sterkste spelers is hierbij niet voldoende, nog belangrijker is namelijk dat de spelers chemie met elkaar hebben. Je bereikt dit door bijvoorbeeld de aanvaller en de middenvelder hun nationaliteit te laten delen of uit dezelfde competitie afkomstig te laten zijn. Door vervolgens wedstrijden te spelen verdienen we geld waarmee we weer betere spelers kunnen kopen, echter moeten we ervan doordacht zijn dat spelers slechts enkele wedstrijden mee gaan, waardoor je voortdurend bezig bent om het beste team bij elkaar te sparen. Electronic Arts heeft hier nog wel wat werk te verrichten, door het grote succes zijn de servers meermaals niet bereikbaar, echter beloven ze spoedig beterschap.

Eveneens niet nieuw maar wel flink uitgebreid is de Career Mode. Of het nu gaat om het transfersysteem, het inzetten van scouts, de integratie van je jeugdteam of de grotere impact van de blessures, alles draagt – ook hier – bij aan de realiteit die FIFA 12 voor ogen heeft. Hoewel dit op veel punten is doorgevoerd moet er toch ruimte zijn voor een puntje van kritiek, namelijk de grafische gelijkenis van de spelers. Daar waar de grotere namen bijna een kopie lijken van hun evenbeeld, daar is er een stuk minder aandacht uit gegaan naar de ‘kleinere’ jongens. Het blijft een puntje dat vrijwel jaarlijks terugkeert, maar waar Electronic Arts klaarblijkelijk minder aandacht aan wil besteden.


FIFA 12 kent een aantal steunpilaren waar de ontwikkelaar zich op gericht heeft en deze dragen allen bij aan een meer realistische voetbalgame, niet voor niets een term die in deze review meermaals voorbij komt. Natuurlijk moet je jezelf wel de vraag stellen of je hierop zit te wachten, met name het nieuwe verdedigen vraagt behoorlijk wat uren om je deze eigen te maken, trainingsuren die sommige spelers liever in schoten op doel investeren. Ben je echter bereid om even door deze (zure) appel heen te bijten, dan zul je vele verfijningen (daar is het woord dan toch) aantreffen die duidelijk een meerwaarde hebben en als een stap voorwaarts aanvoelen in de vele modi die het spel te bieden heeft. Electronic Arts blijft dit ook ondersteunen, zo zullen ze later met speciale uitdagingen komen die we na kunnen spelen aan de hand van echte situaties.