De gevangenis. Geen alledaagse plek om je in te begeven, maar toch vormt dit het podium voor The Escapists. De reden waarom de hoofdpersoon erin zit is niet belangrijk, de manier waarop je eruit komt is dit wel.

Het doel van de game is namelijk een simpele: ontsnappen. Simpelweg naar de uitgang snellen blijkt echter weinig zinvol, het resulteert al snel in een tijdelijke opvang binnen de isolatiecellen of een verblijf in de ziekenboeg. De aanwezige bewakers hebben het namelijk niet zo op gevangenen die trachten om hun celstraf voortijdig te laten voor wat het is. Gelukkig zijn er voldoende andere manieren om een aftocht mee te realiseren. Te denken valt aan het graven van een tunnel, het stelen van sleutels, het afronselen van de bewakers en overige stafleden of het ventilatiesysteem gebruiken om door weg te komen. Eindeloze mogelijkheden, hoewel dit alles simpeler klinkt dan dat het in werkelijkheid is.


Om namelijk niet op te vallen zul je deel moeten nemen aan de dagelijkse activiteiten binnen de gevangenis. Je moet op gezette tijden op appèl komen, maaltijden nuttigen, verschillende taken verrichten, sporten, douchen en, wanneer je hiervoor kiest, werken. Deze dagelijkse routine moet je combineren met je ontsnappingsplan. Welke items heb ik nodig en met wie moet ik hiervoor praten en in welke activiteiten moet ik deelnemen om mijn doel te vergemakkelijken? Het zijn vraagstukken die een belangrijke rol innemen in het al dan niet doen slagen van je plan.

Het praten met andere gevangenen kan om verschillende redenen handig zijn. Wanneer zij een item nodig hebben en je ze hierin helpt kunnen ze je als dank geld of andere items teruggeven. Uiteraard is het wel van belang dat je hierbij keuzes maakt die je ontsnappingsplan ondersteunen. Een scheermesje en duck tape laten zich combineren tot een handig wapen gedurende een rel, maar wanneer je een gat graaft om te ontsnappen wil je deze aandacht juist niet hebben. Beter is het dan om aan extra lakens en kussens te geraken, waarmee je een pop maakt. Op deze manier lijkt het alsof je onder de dekens ligt wanneer de bewakers hun ronde doen, terwijl je in werkelijkheid drukdoende bent gedurende de nacht. Denk er echter wel aan dat je het gruis weer in het toilet leegt, wil je niet alsnog tegen de lamp lopen.


Om het bovenstaande voorbeeld verder uit te diepen is het handig om in te gaan op de statistieken die te verbeteren zijn. Breng je veel van je tijd door in de bibliotheek of achter een computer, dan neemt je intelligentie toe en kun je betere items craften. Verbeter je ook nog eens je uithoudingsvermogen en kracht, dan kun je sneller van bewakers wegrennen of meer graven dan bij een verminderde kracht. Eenmalig deze statistieken verhogen heeft overigens geen nut, na verloop van tijd nemen ze namelijk af. Ga je bijvoorbeeld onvoorzichtig te werk en verdwijn je enkele dagen in de isoleercel, dan zijn je statistieken afgenomen, je items mogelijk gevonden bij een controle en je nog niet afgeronde verbonden met medegevangenen verdwenen. Voorzichtigheid is dan ook te allen tijde aan te raden.

De gevangenissen zijn er in verschillende gradaties qua moeilijkheid, waarbij de zwaarbewapende gevangenissen een ware uitdaging vormen op meerdere fronten. Tijdig aanwezig zijn bij de vaste activiteiten, de juiste verbonden aangaan en behouden, het vergaren van items en het ontlopen van de bewakers zorgen ervoor dat je een juiste dagplanning aan moet houden. Het is zelfs mogelijk om je eigen gevangenissen te creëren en te delen, waardoor The Escapists voldoende content moet geven om lang mee door te blijven gaan. Het eindresultaat is vanaf 13 februari speelbaar op de Xbox One en momenteel al beschikbaar als Early Access op Steam.