Ontwikkelstudio Supermassive Games werkt ondertussen al jaren samen met Sony Computer Entertainment aan kleinere projecten, maar de studio krijgt nu de kans om op het voorplan te treden met het PlayStation 4 spel Until Dawn, een game die ons massaal schrik moet aanjagen.

Het idee achter Until Dawn is eigenlijk zeer eenvoudig. Supermassive Games wil een gameversie ontwikkelen van klassieke horrorfilms als The Texas Chainsaw Massacre. Een groepje van acht jonge vrienden reist naar een verlaten vakantiehuisje waar ze 's nachts plots verrast worden door een seriemoordenaar. Ze kunnen niet ontsnappen uit het verlaten oord, dus ze moeten alternatieve mogelijkheden vinden om de aanval te weerstaan. Het is echter maar de vraag wie exact de nacht zal overleven! Het is een normaal uitgangspunt voor horrorfilms waarin er steeds bepaalde principes worden gevolgd. Het is bijvoorbeeld vaak de zwarte student die eerst sterft, waarna ook de grote sportieveling, zijn vriendin en het komische personage sneuvelen. Het is alleen de vrijgezelle jongedame die het avontuur overleeft, klaar om opnieuw te worden aangevallen in het vervolg. Er zijn wel eens afwijkingen, maar het principe wordt gevolgd door de meerderheid van de films.

Until Dawn is echter geen film, wat een duidelijk voordeel heeft: het einde kan veranderen. Het spel heeft goed gekeken naar Heavy Rain, waar je op geen enkel moment een 'Game Over' scherm bereikt. Je beslissingen worden allemaal geregistreerd samen met hun gevolgen, zodat het einde steeds anders wordt. De dood van een hoofdpersonage werd bijvoorbeeld meegenomen in het verloop van het spel. Het is een principe dat tot het uiterste wordt gedreven voor Until Dawn. Er worden honderden eindes voorzien, elk met hun eigen nuances en overlevenden. Je weet nooit op voorhand hoe het verhaal zal aflopen. Het spel is zo ontworpen dat elk personage kan sterven of juist kan overleven. De cast – die onder andere bestaat uit Heroes en Nashville actrice Hayden Panettiere – heeft zelfs alle eindes tot leven gebracht. Er is dus geen minderwaardig of juist einde voor Until Dawn. Alles is mogelijk…


De game volgt namelijk het concept van het 'Butterfly Effect'. Dit is niet alleen de naam van een licht succesvolle film met Ashton Kutcher, maar ook van een populaire filosofische theorie die stelt dat een kleine verandering in een ecosysteem grote gevolgen kan hebben. Het concept werd ooit perfect geïllustreerd in de Simpsons episode 'Treehouse of Horror V' met het segment 'Time and Punishment'. Homer Simpson vindt per ongeluk een tijdmachine uit waardoor hij terugreist naar de tijd van de dinosaurussen. Hij doodt er een mug en hij reist nadien terug naar het heden. Zijn versie van Springfield is echter weggevaagd en vervangen door een dictatuur waarin Ned Flanders de wereld leidt. Het verdwijnen van de vlinder was een kleine verandering, maar de wijzigingen stapelen zich op zodat het eindresultaat amper gelijkenissen vertoont met het originele startpunt. Er zijn dus educatieve toepassingen voor het bekijken van The Simpsons.

Het concept is eveneens belangrijk voor Until Dawn waar elke kleine of grote verandering het verhaal een nieuwe kant kan uitsturen. Er komen significante keuzes – schiet ik een goede vriend neer om hem uit zijn lijden te verlossen? – maar er zijn eveneens kleinere bepalende momenten, zoals de keuze om een specifiek boek al dan niet op te rapen. De game maakt gelukkig steeds duidelijk wanneer je een beslissing maakt die het verhaal zal beïnvloeden. Het spel toont namelijk een kleine vlinder op specifieke momenten om zulke momenten aan te duiden. Je kunt vanaf dat moment alleen maar hopen dat jouw keuze ervoor zorgt dat iedereen overleeft, want er is geen mogelijkheid om een keuze even ongedaan te maken. Je moet doorspelen, zelfs als jouw favoriete personage hierdoor sterft. Het 'negen uur durende' spel is dan ook bedoeld om meerdere keren door te spelen, telkens met een eigen einde.


De vergelijking met Heavy Rain is natuurlijk zeer toepasselijk voor het verloop van het verhaal, maar de gelijkenis is niet van toepassing voor de gameplay. Heavy Rain was eigenlijk een langdurend Quick Time event, wat zijn voor- en tegenstanders had. Until Dawn kiest echter voor een meer traditionele Action-Adventure ervaring. Je doorloopt verschillende omgevingen waar je moet proberen om interessante voorwerpen te vinden zoals eenvoudige wapens – denk aan een schaar – en notaboekjes, die meer informatie leveren. Dit wordt dan af en toe afgewisseld met een kleine puzzel, of met een kort gevecht met de seriemoordenaar waarin je kunt proberen om hem te verwonden. De game heeft hierbij grotendeels een traditionele besturing, maar je maakt ook gebruik van alternatieve DualShock 4 features. Je moet bijvoorbeeld de controller bewegen om je zaklamp naar een andere kant te schijnen, en je gebruikt de touchpad om door boeken te bladeren.

Het geheel lijkt ervoor te zorgen dat Until Dawn een unieke ervaring wordt. Het spel is langs één kant gebaseerd op een oud, licht uitgeleefd filmgenre dat werd geplaagd door clichés. Dat probleem wordt echter opgelost door de toevoeging van meerdere alternatieve eindes, zodat de speler zelf bepaalt aan welke clichés wordt voldaan. Het is langs de andere kant gebaseerd op oudere horrorgames uit een tijd dat ontwikkelaars nog begrepen dat horror niet gelijkstaat aan een eindeloze horde zombies die je gemakkelijk kunt verslaan. Het spel gaat eerder voor de gelijkenis met Silent Hill 2 dan met Resident Evil 6. De engine van Killzone Shadow Fall moet ervoor zorgen dat beide elementen samenkomen in een ervaring die zich effectief kan meten met horrorfilms. Het is nu simpelweg de vraag of Supermassive Games deze veelbelovende combinatie effectief kan omvormen tot een topgame.